Lời Cảnh Báo: Nguy cơ tâm thần vì lạm dụng mạng xã hội Đời Sống - Tiêu Dùng

Tuần này, Lời Cảnh Báo tiếp tục cập nhật những vấn đề nóng hổi, được dư luận quan tâm gần đây, bao gồm: Nguy cơ tâm thần vì lạm dụng mạng xã hội; Cẩn trọng khi tìm việc gia sư trên mạng.

Nguy cơ tâm thần vì lạm dụng mạng xã hội

Em H.B, 17 tuổi, sống tại tỉnh Vĩnh Long, đã phải nhập viện do rối loạn lo âu và trầm cảm. Nguyên nhân được xác định bắt nguồn từ việc em dành quá nhiều thời gian mỗi ngày cho mạng xã hội, đặc biệt là lướt TikTok và Instagram đến khuya, thậm chí có những đêm không ngủ. Việc tiếp xúc liên tục với các nội dung và bình luận tiêu cực trên mạng khiến em dần trở nên lo âu, thu mình, không muốn gặp ai và có cảm giác bản thân không còn giá trị.

Tương tự, chị M.A, nhân viên văn phòng tại TP.HCM, cũng rơi vào tình trạng mất cân bằng tâm lý do nghiện mạng xã hội và bị cuốn vào các nội dung độc hại. Việc thường xuyên theo dõi các tin tức tiêu cực khiến chị dễ cáu gắt, mất tập trung trong công việc, và từng có lần muốn làm hại bản thân. Sau khi thăm khám, chị được bác sĩ chẩn đoán mắc chứng rối loạn thần kinh nhẹ.

Thạc sĩ Trần Quang Trọng, Khoa Tâm lý Lâm sàng, Bệnh viện Lê Văn Thịnh (TP.Thủ Đức, TP.HCM), cảnh báo về những nguy cơ tiềm ẩn từ nội dung mạng xã hội đối với giới trẻ: “Có những vấn đề từ các video khuyến khích trẻ làm theo những hành vi nhạy cảm hoặc bị xúi giục bởi các thử thách trên mạng. Điều này có thể dẫn đến tình trạng mất ngủ, căng thẳng và nghiêm trọng hơn nếu kéo dài, có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe tâm thần như lo âu và trầm cảm”, ông cho biết.

Luật sư Phan Quang Thắng (TP.HCM) cũng đưa ra khuyến cáo về việc bảo vệ thông tin cá nhân trên không gian mạng. Ông nói: “Chúng ta phải biết bảo vệ mình trước, bớt chia sẻ những thông tin và hình ảnh cá nhân cho người lạ hoặc trên các trang web không rõ nguồn gốc. Khi có buồn phiền hay lo lắng, nếu chia sẻ những nỗi lòng của mình lên mạng xã hội thì có thể để lại hậu quả nghiêm trọng. Bởi sau này, chúng ta không thể lường trước việc tài khoản bị kẻ xấu lợi dụng và sử dụng cho các đường dây lừa đảo, có thể bị liên lụy hoặc bị cơ quan điều tra mời làm việc để xác minh danh tính”.

Ông cũng nhấn mạnh thêm: “Lời khuyên gửi đến người dân, đặc biệt là các bạn trẻ, là hãy hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân, quyền nhân thân hay tài khoản ngân hàng. Tránh truy cập vào các trang web không rõ ràng vì hiện nay có rất nhiều nơi lợi dụng điều này để đánh cắp dữ liệu thông tin cá nhân”.

Theo Thạc sĩ Trần Quang Trọng, việc xây dựng lối sống lành mạnh là yếu tố then chốt trong việc giảm thiểu tác động tiêu cực từ mạng xã hội: “Cần phải tập trung vào các hoạt động sinh hoạt thể chất, thể dục và tăng cường giao tiếp xã hội để giảm bớt thời gian sử dụng mạng xã hội. Chúng ta có thể thay thế bằng những hoạt động theo sở thích như thể thao, âm nhạc. Đồng thời, cần chú ý đến sức khỏe bản thân. Nếu nhận thấy có những biểu hiện như mất ngủ, kém tập trung, lo lắng hoặc cảm xúc thất thường thì nên đến các cơ sở chuyên khoa về tâm lý, tâm thần để được thăm khám và hỗ trợ kịp thời”, ông nhấn mạnh.

Clip Nguy cơ tâm thần vì lạm dụng mạng xã hội: https://www.youtube.com/watch?v=aVWip77dlpM

Cẩn trọng khi tìm việc gia sư trên mạng

Em N.L.P.T do còn thời gian rảnh trong tuần nên đã tìm lớp gia sư để dạy, vừa để tích lũy kinh nghiệm vừa có thêm thu nhập trang trải sinh hoạt. Khi nhắn tin trao đổi, đối tượng lừa đảo vẫn cung cấp đầy đủ thông tin về học sinh và phụ huynh khiến em tin tưởng. Do sợ bị mất lớp, em đã chuyển tiền cọc. Tuy nhiên, đến thời gian hẹn dạy học thì không thể liên lạc được với cả người trung gian lẫn phụ huynh. Lúc này em mới phát hiện mình đã bị chặn và bị lừa.

Anh Nguyễn Quang Trường, Phó Giám đốc Trung tâm Hướng nghiệp TP.HCM, cho biết sinh viên dễ trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo khi tìm lớp gia sư online do nhiều nguyên nhân, trong đó có các yếu tố tâm lý tiềm ẩn. “Thứ nhất là sự tiện lợi và dễ dàng, khi chỉ cần truy cập vào các hội nhóm trên Facebook là đã có thể tìm thấy rất nhiều thông tin tuyển dụng. Chính sự nhanh chóng này lại trở thành kẽ hở để kẻ xấu lợi dụng. Thứ hai, nhiều bạn sinh viên, đặc biệt là sinh viên năm nhất, còn thiếu kinh nghiệm và kỹ năng xác thực thông tin nên rất khó nhận biết đâu là công việc thật, đâu là giả mạo. Thứ ba là tâm lý muốn kiếm tiền nhanh, không bị ràng buộc về thời gian hay hợp đồng khiến các bạn dễ bị hấp dẫn bởi những lời mời gọi. Và cuối cùng là tâm lý sợ bỏ lỡ cơ hội. Nhiều bạn thấy lớp phù hợp với thời gian, địa điểm liền vội vàng chuyển tiền cọc mà không kiểm tra kỹ, dẫn đến rơi vào bẫy lừa đảo”, anh nói.

Luật sư Nguyễn Văn Hiệp, Giám đốc Công ty Luật New & New, hành vi lừa đảo trong các vụ chiếm đoạt tiền cọc gia sư có thể bị xử lý theo quy định của pháp luật, tùy vào tính chất và mức độ vi phạm. “Đối với hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, nếu chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm thì có thể bị xử phạt hành chính theo Khoản 1, Điều 15 Nghị định 144/2021, với mức phạt tối đa là 3 triệu đồng đối với cá nhân và 6 triệu đồng đối với tổ chức. Trường hợp đủ yếu tố truy cứu trách nhiệm hình sự, người vi phạm có thể bị xử lý theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, với mức hình phạt cao nhất là tù chung thân”, ông phân tích.

Luật sư Nguyễn Văn Hiệp cũng khuyến cáo: “Trước khi thực hiện hoặc xác lập giao dịch với bất kỳ trung tâm gia sư nào, các bạn sinh viên cần tìm hiểu kỹ thông tin. Khi phát hiện dấu hiệu lừa đảo, nên chia sẻ với người thân, bạn bè và nhanh chóng trình báo cơ quan công an để được hỗ trợ điều tra, xử lý”.

Anh Nguyễn Quang Trường nhấn mạnh thêm, sinh viên cần lưu ý một số kỹ năng quan trọng để tránh bị lừa đảo khi tìm việc làm. “Thứ nhất là kỹ năng phân tích, đánh giá và sàng lọc thông tin. Khi tiếp nhận bất kỳ thông tin tuyển dụng nào, các bạn phải xác thực kỹ xem đó có phải thông tin lừa đảo hay không, có chính thống và đúng thực tế hay không. Thứ hai là kỹ năng giao tiếp, đàm phán, rất cần thiết khi các bạn đã nhận việc hoặc trao đổi với nhà tuyển dụng để đảm bảo sự hài hòa về lợi ích, quyền lợi và trách nhiệm giữa hai bên. Thứ ba là kỹ năng kiểm soát cảm xúc, vì các kẻ lừa đảo thường lợi dụng cảm xúc để dẫn dắt, khiến các bạn dễ dàng chuyển tiền, đặt cọc hoặc cung cấp thông tin cá nhân. Bên cạnh đó, các bạn nên xây dựng các mối quan hệ tốt xung quanh để hạn chế rủi ro. Cuối cùng là kỹ năng công dân số, tức là khả năng sử dụng công nghệ hiệu quả, giúp hạn chế rủi ro và tăng cơ hội trong cuộc sống”, anh chia sẻ.

Clip Cẩn trọng khi tìm việc gia sư trên mạng: https://www.youtube.com/watch?v=SeRrK-ynVLQ

Lời Cảnh Báo là một chương trình mang đầy tính thời sự. Bên cạnh việc phản ánh những vấn đề đang được xã hội quan tâm. Lời Cảnh Báo còn cung cấp cho người dân nhiều kiến thức bổ ích về những vấn đề khác nhau trong cuộc sống như: kinh tế, sức khỏe, giáo dục, an ninh, trật tự, xã hội…

Lời Cảnh Báo được phát sóng vào lúc 19h50 Thứ Hai và Thứ Tư hàng tuần trên kênh THVL1. Chương trình do Báo và Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh Vĩnh Long phối hợp Jet Studio thực hiện.

VDTonline.vn