Câu Chuyện Cuộc Sống: Khuyến khích tư duy độc lập ở trẻ Đời Sống - Tiêu Dùng

Câu Chuyện Cuộc Sống tuần này tiếp tục lên sóng chia sẻ với những câu chuyện: Giữ liên lạc – nghệ thuật nuôi dưỡng các mối quan hệ; Khuyến khích tư duy độc lập ở trẻ. 

Giữ liên lạc – nghệ thuật nuôi dưỡng các mối quan hệ

Giữa nhịp sống bận rộn, đôi khi chúng ta vẫn nghe đâu đó những lời hẹn quen thuộc. Thế nhưng, trong nhiều trường hợp, việc liên lạc lại bị bỏ quên lúc nào không hay. Chỉ đến khi mối quan hệ dần phai nhạt, chúng ta mới chợt nhận ra rằng việc giữ liên lạc chính là cách để duy trì tình cảm bền lâu. Vậy làm sao để chúng ta có thể kết nối và duy trì mối quan hệ với mọi người một cách hiệu quả nhất?

Anh Lê Thanh Phong (TP.HCM) chia sẻ: “Tôi vẫn thường giữ liên lạc với những người ở xa, như gia đình hay bạn bè. Ví dụ, vì tôi sống một mình trên này nên đôi khi gặp những chuyện khó giải quyết, tôi thường gọi về nói chuyện với gia đình để chia sẻ và giải tỏa bớt áp lực trong cuộc sống”.

Anh Nguyễn Văn Hùng (TP.HCM) chia sẻ: “Tôi nghĩ việc giữ liên lạc là rất quan trọng, vì tôi có vài người bạn đi du học. Nếu lâu ngày không có ai để tâm sự thì sẽ thấy rất buồn, nên tôi luôn cố gắng duy trì liên lạc với các bạn ấy. Bởi nếu tôi không chủ động vun đắp cho mối quan hệ đó, theo thời gian nó sẽ dần yếu đi và có thể biến mất luôn”.

ThS. Đinh Văn Mãi – Trường Đại học Văn Lang – chia sẻ: “Có ba nguyên nhân chính khiến chúng ta dễ bỏ quên những mối quan hệ. Thứ nhất, trong thời đại số, con người thường tập trung vào mục tiêu phát triển bản thân hoặc bị cuốn vào công việc và học tập. Đặc biệt, chúng ta liên tục nhận được các thông báo trên điện thoại, thường xuyên cập nhật tin tức và ưu tiên cho những điều được cho là cần thiết đối với bản thân. Nguyên nhân thứ hai xuất phát từ việc có những mối quan hệ đã được kết nối từ rất lâu, nhưng không còn tương tác nhiều. Khi muốn bắt đầu lại, chúng ta dễ cảm thấy ngại ngùng, do dự và thiếu can đảm để gửi một tin nhắn, một lời chúc mừng hay chỉ là một đoạn thoại ngắn. Nguyên nhân thứ ba là một số người cho rằng những hành động nhỏ như vậy không có ý nghĩa hoặc không tạo ra tác động lớn, nên họ không thực hiện. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng chỉ với vài giây để gửi một tin nhắn, một biểu cảm hay một lời chúc mừng, chúng ta đã có thể “hâm nóng” lại mối quan hệ của mình. Trong nhịp sống hiện đại và bận rộn ngày nay, tôi cho rằng việc tạo nên những kết nối có ý nghĩa là điều thật sự đáng quý”.

Bà Phan Tường Yên – Giám đốc Hệ thống Tâm lý Doanh nghiệp và Hành vi Tổ chức Saigon Psychub – chia sẻ: “Nhiều khi, dù đã 20 năm không liên lạc, chúng ta vẫn có thể kết nối lại với một mối quan hệ cũ. Điều quan trọng là mình gửi cho người đó một tín hiệu rằng: tôi thật sự quan tâm và chân thành. Trước hết, hãy tìm một chủ đề hoặc điểm chung để cùng trò chuyện, từ đó phát triển mối quan hệ sâu hơn. Bên cạnh đó, chúng ta cũng có thể áp dụng một số nguyên tắc nhỏ để duy trì kết nối, như sử dụng công nghệ một cách có ý thức hơn. Thay vì chỉ lướt mạng xã hội, hãy tận dụng khoảng thời gian đó để nhắn tin, hỏi thăm nhau qua chatbox một cách chân thành và sâu sắc hơn”.

ThS. Đinh Văn Mãi – Trường Đại học Văn Lang – chia sẻ thêm: “Giữ liên lạc là một kỹ năng. Nguyên tắc đầu tiên chính là sự chủ động. Chúng ta đừng đợi đến khi rảnh hay có việc gì đó mới nhắn tin, mà hãy chủ động tạo ra những khoảnh khắc kết nối – đó mới là điều thật sự đáng quý. Nguyên tắc thứ hai là sự chân thành. Mỗi mối quan hệ bền vững đều bắt đầu từ sự chân thành, không vụ lợi. Nguyên tắc thứ ba là sự chăm sóc. Ở đây, chăm sóc không có nghĩa là phải nói chuyện thường xuyên, mà là biết quan tâm đúng lúc. Những hành động nhỏ nhưng đúng thời điểm sẽ khiến đối phương cảm nhận được rằng họ được trân trọng và dành thời gian cho, từ đó tạo nên sự gắn kết sâu sắc hơn. Cốt lõi của việc duy trì một mối quan hệ chính là sự hiện diện có ý nghĩa và chất lượng, chứ không chỉ là sự có mặt bề ngoài. Và để làm được điều đó, chúng ta cần thật lòng trong mối quan hệ của mình. Khi biết chủ động, chân thành và quan tâm đúng lúc, mối quan hệ sẽ ngày càng bền chặt và vững vàng theo thời gian”.

Giữ liên lạc không phải là sự ràng buộc, mà là cách giúp con người xích lại gần nhau hơn. Giữa guồng quay hối hả của cuộc sống, nếu mỗi người dành ra vài phút để gọi điện, gửi tin nhắn hay gặp gỡ, chắc chắn chúng ta sẽ cảm nhận được cuộc sống ấm áp và gắn kết hơn.

Clip Giữ liên lạc – nghệ thuật nuôi dưỡng các mối quan hệ: https://youtu.be/ywM5R3B_cHk

Khuyến khích tư duy độc lập ở trẻ

Trong thực tế cuộc sống, không ít cha mẹ vì thương con, muốn bảo vệ hoặc lo sợ con mắc sai lầm mà vô tình quyết định thay con trong hầu hết mọi việc, đặc biệt là khi con còn nhỏ. Sự bao bọc ấy đôi khi khiến trẻ thiếu cơ hội trải nghiệm, không dám thử và không dám chịu trách nhiệm với lựa chọn của mình. Vậy làm thế nào để cha mẹ có thể vừa đồng hành cùng con, vừa khuyến khích con phát huy tư duy độc lập mà không biến điều đó thành áp lực?

Chị Lê Thu Hương (TP.HCM) chia sẻ: “Những việc tôi thấy con có thể tự làm được thì tôi thường để con tự quyết định, như chọn quần áo khi đi chơi hoặc chọn những môn học ngoại khóa mà con yêu thích. Mỗi lần được trao quyền như vậy, tôi nhận thấy con rất vui và thể hiện rõ trách nhiệm với quyết định của mình”.

Chị Nguyễn Thúy Vân (TP.HCM) chia sẻ: “Tôi luôn đồng hành cùng con để giúp con hiểu được hai mặt của mỗi quyết định – cả lợi ích lẫn hậu quả. Ví dụ, khi con muốn tham gia một hoạt động ngoại khóa nào đó, tôi sẽ phân tích cho con hiểu hoạt động đó mang lại những lợi ích gì, đồng thời chỉ ra rằng việc này có thể ảnh hưởng như thế nào đến thời gian học tập. Từ đó, tôi tin rằng con sẽ dần phát triển tư duy và đưa ra những quyết định đúng đắn hơn trong các tình huống khác”.

ThS. Nguyễn Thị Ngọc Vui – Chuyên gia Tâm lý – chia sẻ: “Thật ra, ngay từ khi lên 3 tuổi, trẻ đã bắt đầu có bản năng muốn tự quyết định. Chẳng hạn như: “Không, con tự ăn”, “Con muốn mặc bộ này”, “Con tự làm”, “Con tự cài cúc áo”. Vì vậy, cha mẹ nên cho phép con được tự lựa chọn trong những tình huống thường ngày như ăn gì, mặc gì, đi đâu hay chơi với ai. Khi con lớn hơn, cha mẹ có thể khuyến khích con tự đưa ra những quyết định quan trọng hơn, như chọn trường, chọn ngành học, hay chọn người bạn thân, người bạn đời sau này. Bằng cách đó, cha mẹ đang giúp con rèn luyện khả năng học hỏi, tự rút kinh nghiệm và trưởng thành hơn qua từng quyết định. Nhờ vậy, con sẽ không ỷ lại vào gia đình hay phụ thuộc quá nhiều vào người lớn”.

ThS. Nguyễn Thị Ngọc Vui chia sẻ thêm: “Cha mẹ có thể rèn luyện cho con khả năng tự quyết thông qua từng giai đoạn. Ban đầu, cha mẹ là người đưa ra quyết định và giải thích cho con hiểu lý do vì sao mình lại chọn như vậy. Sau đó, cha mẹ vẫn là người quyết định nhưng để con được quan sát toàn bộ quá trình từ lúc cân nhắc đến khi thực hiện. Ở giai đoạn tiếp theo, cha mẹ bắt đầu trao quyền cho con, vừa quan sát, vừa định hướng và đồng hành cùng con trong quá trình con tự đưa ra quyết định. Cuối cùng, cha mẹ cần “thả” cho con tự quyết định, tự phân tích, suy xét và chịu trách nhiệm nếu lựa chọn chưa đúng. Trong giai đoạn này, điều quan trọng là cha mẹ không nên vội vàng giúp con, mà hãy đặt ra những câu hỏi gợi mở để khuyến khích con tư duy và rút kinh nghiệm. Khi cảm nhận được cha mẹ luôn ở bên, lắng nghe và tin tưởng, con sẽ trở nên tự tin hơn trong mỗi quyết định của mình”.

TS BS Lê Văn Nhân – Trường ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch, TP. HCM – chia sẻ: “Yếu tố quan trọng trong giáo dục não bộ là không nên cho trẻ tiếp xúc với mạng xã hội quá sớm. Khi trẻ bước vào cấp 1, cha mẹ có thể bắt đầu cho con làm quen dần với mạng xã hội thông qua một số bài học hoặc trò chơi mang tính giáo dục, giải trí. Tuy nhiên, cần kiểm soát thời lượng một cách hợp lý. Ở giai đoạn đầu cấp 1, trẻ chỉ nên tiếp xúc khoảng 15 đến 30 phút mỗi ngày; sau đó có thể tăng dần lên 40–50 phút, tối đa là 1 giờ. Khi lên cấp 2 và cấp 3, thời lượng có thể tăng nhưng không nên vượt quá 2 giờ mỗi ngày. Ngoài ra, cha mẹ cần kiểm soát nội dung mà trẻ tiếp cận. Nên cho trẻ xem những bộ phim hoạt hình, phim thiếu nhi phù hợp với lứa tuổi hoặc tham gia các trò chơi mang tính trí tuệ, như trò chơi giải toán, ghép tục ngữ - ca dao, hoặc các trò chơi rèn luyện tư duy. Những hoạt động này không chỉ giúp trẻ giải trí mà còn kích thích sự phát triển trí não một cách lành mạnh”.

Việc rèn luyện tư duy độc lập cho trẻ không phải là quá trình có thể diễn ra trong một sớm một chiều, mà cần sự kiên nhẫn, thấu hiểu và đồng hành từ cha mẹ. Khi được trao cơ hội để tự quyết định, tự trải nghiệm và học hỏi từ những sai lầm nhỏ, trẻ sẽ dần hình thành sự tự tin, khả năng phân tích và tinh thần trách nhiệm. Đây chính là hành trang quý giá giúp con trở nên vững vàng hơn trong học tập, công việc và cuộc sống sau này.

Clip Khuyến khích tư duy độc lập ở trẻ: https://youtu.be/JRV66DTcvrE

Câu Chuyện Cuộc Sống là chương trình có thời lượng 7-9 phút khai thác thông tin đa chiều, khách quan về các vấn đề đời sống xã hội đang được công chúng quan tâm. Bằng những cuộc đối thoại ngắn kết hợp video dàn dựng, phóng sự phản ánh, Câu Chuyện Cuộc Sống làm khơi gợi lên những chủ đề đang được xã hội quan tâm như: đạo đức gia đình, trách nhiệm với xã hội, pháp luật, pháp lý, văn hóa, an toàn sống của những cá nhân, tập thể điển hình,…

Bên cạnh đó, Câu Chuyện Cuộc Sống còn chia sẻ những ý kiến phân tích, đánh giá từ các chuyên gia, những suy ngẫm, trăn trở về các sự kiện, vấn đề trong xã hội đã, đang và sẽ diễn ra. Đồng thời, chương trình còn tạo nên kênh thông tin phản biện, định hướng dư luận xã hội, mang đến những kỳ vọng về sự tốt đẹp, an lành và hướng thiện.

Câu Chuyện Cuộc Sống phát sóng vào lúc 19:50 Thứ Ba, Thứ Năm và Thứ Sáu hàng tuần trên kênh THVL1. Chương trình do Báo và phát thanh, truyền hình Vĩnh Long phối hợp Jet Studio thực hiện.

VDTonline.vn